خواندنی ها

استانداردهای کابل‌های فشار قوی و فوق فشار قوی | بررسی مشخصات و الزامات فنی

مقدمه

کابل‌های فشار قوی و فوق فشار قوی نقش مهمی در انتقال برق از نیروگاه‌ها به مناطق مختلف دارند و به دلیل ولتاژ بالایی که از آن‌ها عبور می‌کند، باید مطابق با استانداردهای بین‌المللی و ملی تولید شوند. رعایت این استانداردها باعث افزایش ایمنی، کاهش تلفات انرژی و بهبود عملکرد شبکه برق می‌شود. در این مقاله، استانداردهای مربوط به کابل‌های فشار قوی (High Voltage – HV) و فوق فشار قوی (Extra High Voltage – EHV) را بررسی خواهیم کرد.

۱. تعریف کابل‌های فشار قوی و فوق فشار قوی

کابل‌های فشار قوی معمولاً برای ولتاژهای ۳۳ تا ۱۳۲ کیلوولت استفاده می‌شوند، در حالی که کابل‌های فوق فشار قوی برای ولتاژهای بالاتر از ۱۳۲ کیلوولت تا ۴۰۰ کیلوولت و بیشتر طراحی شده‌اند. این کابل‌ها در شبکه‌های برق‌رسانی صنعتی، شهری و نیروگاهی کاربرد دارند.

۲. استانداردهای بین‌المللی کابل‌های فشار قوی و فوق فشار قوی

تولید و تست کابل‌های فشار قوی باید مطابق استانداردهای بین‌المللی معتبر باشد. مهم‌ترین استانداردها عبارتند از:

۱. استاندارد IEC (International Electrotechnical Commission)

کمیسیون بین‌المللی الکتروتکنیک (IEC) یکی از مراجع اصلی برای تعیین استانداردهای کابل‌های برق است. برخی از استانداردهای مرتبط شامل:

  • IEC 60228: مشخصات هادی‌های کابل
  • IEC 60840: استاندارد کابل‌های فشار قوی تا ۳۰۵ کیلوولت
  • IEC 62067: استاندارد کابل‌های فوق فشار قوی بالاتر از ۱۵۰ کیلوولت
  • IEC 60141: استاندارد کابل‌های روغنی و کاغذی فشار قوی

۲. استاندارد IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers)

  • IEEE 400: روش‌های تست کابل‌های فشار قوی
  • IEEE 524: استاندارد نصب کابل‌های HV و EHV

۳. استانداردهای ملی مانند ISIRI (ایران) و BS (بریتانیا)

  • ISIRI 3569: استاندارد ملی ایران برای کابل‌های قدرت
  • BS 6622: استاندارد بریتانیا برای کابل‌های فشار قوی
  • VDE 0276: استاندارد آلمان برای کابل‌های ولتاژ بالا

۳. اجزای کابل‌های فشار قوی و فوق فشار قوی

کابل‌های HV و EHV باید دارای طراحی و ساختاری مقاوم در برابر حرارت، میدان‌های الکترومغناطیسی و تنش‌های مکانیکی باشند. اجزای اصلی این کابل‌ها عبارتند از:

  • هادی (مس یا آلومینیوم): معمولاً مس با خلوص بالا به دلیل رسانایی برتر
  • عایق (XLPE یا روغنی-کاغذی): عایق‌های پلی‌اتیلن کراسلینک شده (XLPE) به دلیل مقاومت بالا در برابر حرارت و شکست الکتریکی
  • لایه‌های نیمه‌هادی: برای توزیع یکنواخت میدان الکتریکی
  • شیلد فلزی (نوار مسی یا سربی): برای محافظت در برابر تداخل الکترومغناطیسی
  • زره فلزی (Steel Wire Armour – SWA): برای افزایش مقاومت مکانیکی
  • روکش نهایی (PVC یا PE): برای محافظت در برابر شرایط محیطی

۴. تست‌ها و آزمون‌های استاندارد کابل‌های فشار قوی

برای اطمینان از عملکرد کابل‌های HV و EHV، باید تست‌های مختلفی روی آن‌ها انجام شود. مهم‌ترین آزمایش‌های استاندارد عبارتند از:

۱. تست‌های الکتریکی

✅ تست ولتاژ ضربه‌ای (Impulse Voltage Test): بررسی مقاومت کابل در برابر ولتاژهای ناگهانی ✅ تست ولتاژ AC و DC: بررسی عملکرد عایق کابل در برابر ولتاژ کاری ✅ تست تخلیه جزئی (Partial Discharge Test): تشخیص نقص‌های داخلی در عایق کابل

۲. تست‌های حرارتی و مکانیکی

✅ تست افزایش دما (Thermal Cycle Test): بررسی مقاومت کابل در برابر گرما ✅ تست خمش و انعطاف‌پذیری (Bending Test): بررسی مقاومت کابل در برابر تنش‌های مکانیکی ✅ تست ضد رطوبت و خوردگی (Water Penetration Test): بررسی عملکرد کابل در محیط‌های مرطوب

۵. نکات مهم در نصب و بهره‌برداری کابل‌های فشار قوی

✅ رعایت استانداردهای نصب و آرایش کابل‌ها ✅ استفاده از تجهیزات حفاظت الکتریکی مناسب ✅ کنترل منظم ولتاژ و دما برای جلوگیری از فرسودگی زودهنگام ✅ بازرسی‌های دوره‌ای برای کاهش خطر خرابی و کاهش هزینه‌های نگهداری

نتیجه‌گیری

کابل‌های فشار قوی و فوق فشار قوی به دلیل حساسیت و اهمیت بالایی که در شبکه برق دارند، باید مطابق استانداردهای IEC، IEEE و ISIRI طراحی، تولید و تست شوند. رعایت این استانداردها علاوه بر افزایش طول عمر و کارایی کابل‌ها، باعث افزایش ایمنی و کاهش تلفات انرژی در سیستم برق می‌شود. برای خرید و مشاوره در انتخاب کابل‌های فشار قوی استاندارد، می‌توانید با بازرگانی برق و صنعت محمدی تماس بگیرید.

📞 مشاوره و خرید: ۰۹۹۰۰۲۳۹۰۹۶

مطالب مرتبط